Wet open overheid (Woo)
Van passieve naar actieve openbaarmaking
De overheid moet transparanter worden richting burgers. Open en transparant besturen draagt bij aan het maatschappelijk draagvlak voor beleid, vertrouwen in de overheid en een goede werking van de lokale democratie. Om dit te realiseren treedt per 1 mei 2022 de Wet open overheid (Woo) in werking. Deze wet vervangt de huidige Wet openbaarheid van bestuur (Wob) waarbij het gaat om passieve openbaarmaking. Bij de Woo heeft actieve openbaarmaking een centrale rol gekregen. Het geeft burgers het wettelijke recht op toegang tot publieke informatie. De wet moet ervoor zorgen dat overheidsinformatie beter vindbaar, uitwisselbaar en eenvoudig te ontsluiten is.
Kernpunten Wet open overheid
De Woo bevat de volgende drie kernpunten:
• actieve openbaarmaking van documenten in 11 informatiecategorieën: realisatie binnen 5 jaar;
• aanstellen Woo-contactpersoon: per 1 mei 2022;
• informatiehuishouding op orde hebben en houden: realisatie binnen 8 jaar.
Actieve openbaarmaking documenten
Naast een algemene inspanningsverplichting om informatie actief openbaar te maken, bepaalt de Woo daarnaast dat overheden documenten in 11 informatiecategorieën verplicht actief openbaar moeten maken. Actief openbaar maken betekent: inwoners hoeven niet om allerlei soorten informatie te vragen. We dienen als gemeente de informatie binnen 14 dagen nadat een document de status ‘definitief’ heeft gekregen digitaal te publiceren. Voor het publiceren van documenten moeten alle gemeenten aansluiten op het Platform Open Overheidsinformatie (PLOOI). Dit is een centraal punt waar alle documenten beschikbaar worden gesteld en voor iedereen zijn te raadplegen. De 11 informatiecategorieën die de Woo benoemt, mogen gefaseerd actief openbaar worden gemaakt. Hiervoor staat een termijn van 5 jaar. Het hoeft dus niet allemaal meteen vanaf 1 mei aanstaande. Voor een aantal informatiecategorieën geldt dat we als gemeente deze momenteel al actief publiceren.
Aanstellen Woo-contactpersoon
Gemeenten zijn verplicht om per 1 mei 2022 één of meer contactpersonen aan te wijzen die vragen van inwoners over de beschikbaarheid van overheidsinformatie kunnen beantwoorden. Deze rol kan bij verschillende personen in de organisatie worden belegd. Op dit moment is er nog geen Woo-contactpersoon aangewezen binnen onze organisatie. Totdat duidelijk is wat deze rol in de praktijk precies betekent en daadwerkelijk ingevuld wordt, fungeert het aangestelde projectteam als ingang en als vraagbaak.
Informatiehuishouding op orde
Net als in de Wob staat ook in de Woo de verplichting om de informatiehuishouding op orde te brengen en het duurzaam toegankelijk maken en houden van documenten omschreven. Door de informatiehuishouding (nog meer) op orde te brengen wordt de basis gelegd voor het efficiënt publiceren en ook duurzaam bewaren van informatie in een digitaal archief. De volledige invoering van de Woo vergt nogal wat. Landelijk is daarom een invoeringstermijn van 8 jaar bepaald voor het volledig op orde brengen van de informatiehuishouding.