Financiën

Voortdurend wordt gewerkt aan een cyclus waarmee de raad kaders kan stellen en haar controlerende rol kan uitoefenen. Daardoor stellen we het management en het college in staat om tijdig de juiste beslissingen te nemen en hierover verantwoording af te leggen. In de Perspectiefnota 2024 is het collegeprogramma verder uitgewerkt.

We werken continu aan het beheersen van de gemeentelijke schuldpositie. De basis hiervoor is gelegd in de (eerste) Perspectiefnota 2021. Bij alle investeringsvoorstellen beoordelen we of deze kunnen plaatsvinden binnen het afgesproken (investerings) kader, zodat dat de schulden betaalbaar blijven en worden afgebouwd. Door vertraging in de investeringen stijgen de schulden langer door dan gepland, maar met een minder hoge piek. Een belangrijk en continu aandachtspunt is voorkomen dat bij een oplopende rente de begroting de rentedruk niet aankan. Waarbij de focus ligt op het spreiden van het renterisico en het voorkomen van overfinanciering. In de afgelopen jaren zijn diverse investeringen uitgesteld, de onzekerheid die de coronapandemie gaf, maar ook de gevolgen van de oorlog op de (wereld)economie, maakten dat diverse investeringen vertraging opliepen. Helaas zagen we ook een oplopende marktrente. Omdat we beperkt hebben geïnvesteerd, hebben we daar geen directe last van ondervonden maar helaas is de kans wel toegenomen dat de nog geplande investeringen duurder uitpakken dan aanvankelijk bedacht. De omvang van de geplande investeringen maken het risico steeds groter dat de rentelasten het opgenomen rentebudget gaan overschrijden. We handelen hierbij conform ons rentebeleid en binnen de kaders van de renterisiconorm en de kasgeldlimiet. In de Begroting 2024 is het rentebudget verhoogd om de renterisico's op te vangen.

In 2023 is de aanbesteding van een nieuw financieel pakket gegund. Het nieuwe pakket gaat ook de informatievoorziening verbeteren, de verschillende processen beter ondersteunen, de planning- en controlcyclus beter faciliteren, systemen aan elkaar koppelen om handmatig werk te voorkomen en de kans op fouten te verkleinen en projectmatig werken beter faciliteren.

In de afgelopen jaren heeft een uitgebreid onderzoek plaatsgevonden naar de BTW-inrichting van de financiële administratie en naar complexe(re) vraagstukken waarbij het van toepassing zijnde BTW-regime niet 100% duidelijk was. De aandacht ligt er nu vooral op om voor de komende jaren de beheersing aan te scherpen en op onderdelen de inrichting verder aan te passen.

Financiële continuïteit

Vanuit het Rijk en de VNG is in 2022 gecommuniceerd over een verslechtering van de financiële positie van gemeenten vanaf 2026, mede als gevolg van de wijziging van de financiering van gemeenten via de Algemene Uitkering. De meicirculaire 2023 viel negatiever uit dan verwacht. Conform het advies van de VNG is een sluitende begroting voor 2024 en 2025 gepresenteerd. Voor 2026 en 2027 is de begroting niet sluitend.

In de aanloop naar 2026 worden zowel het college als de gemeenteraad over de financiële ontwikkelingen geïnformeerd via de verschillende jaarlijkse P&C-documenten. Op basis van de kengetallen en de verschillende ratio's die in de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing zijn opgenomen blijkt dat de meeste indicatoren neutraal zijn. De schuldquote zal naar verwachting in de toekomst verslechteren. De daarbij behorende lasten zijn in combinatie met de gestegen rente een risico voor de continuiteit. De zorgen over de houdbaarheid van de begroting zijn toegenomen en vragen om meer keuzes voor de toekomst.