Leeswijzer

De jaarstukken bestaan uit een beleidsmatig en uit een financieel gedeelte, respectievelijk het jaarverslag en de jaarrekening.

Het jaarverslag
De jaarstukken 2023 volgen in opzet de Begroting 2023. De financiële informatie is binnen die programma's op het niveau van taakvelden opgenomen. Deze taakvelden zijn voorgeschreven vanuit het besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV). Naast de negen beleidsprogramma's is er een 'programma' algemene dekkingsmiddelen en zijn er overzichten van overhead, vennootschapsbelasting en onvoorzien. Het overzicht overhead geeft inzicht in de kosten van alle overhead die niet rechtstreeks aan de uitvoeringsprogramma's toe te rekenen zijn. Onder de overhead vallen (o.a.) kosten voor directie, management, financiën, Human Resoure Management (HRM), facilitaire zaken, informatievoorziening en communicatie.

Indicatoren en streefwaarden
Gekoppeld aan de eerder genoemde uniforme taakvelden is vanuit het BBV een basisset van 34 beleids- of prestatieindicatoren voorgeschreven, die gemeenten in de begroting en jaarrekening moeten gebruiken. De indicatoren geven inzicht in (de vergelijkbaarheid tussen gemeenten van) de beleidsprestaties en zijn objectief meetbaar. De gegevens zijn via landelijke bronnen voor alle gemeenten beschikbaar en vragen dus niet om een eigen/nieuw registratiesysteem. Al deze gegevens zijn te raadplegen via www.waarstaatjegemeente.nl en op peildatum 29 maart 2024 zijn de gegevens overgenomen. De indicatoren bevatten voor het college en de gemeenteraad belangrijke informatie om te kunnen sturen. Per programma staan de verplichte indicatoren in een tabel, aangeduid met een 'B'. De indicatoren worden vergelijken met gemeenten in dezelfde stedelijkheidsklasse. We hebben de meest actueel beschikbare gegevens opgenomen, maar voor een aantal indicatoren zijn geen recente gegevens beschikbaar. Naast de basisset indicatoren zijn op een aantal programma's facultatieve indicatoren opgenomen, waarvoor landelijke data (nog) ontbreken. Gemeenten moeten hiervoor zelf de registratie organiseren. In tegenstelling tot de verplichte indicatoren zijn de facultatieve indicatoren wat minder feitelijk te meten. Ze hebben een bepaalde subjectiviteit in zich, zoals een gevoel of waardering. Deze gegevens komen uit de Gorcumse burgerpeiling. Voorbeelden zijn de mate waarin de gemeentelijke dienstverlening wordt gewaardeerd door ondernemers en inwoners en het veiligheidsgevoel van onze inwoners. Per programma staan de facultatieve indicatoren in een tabel, aangeduid met een 'F'. Voor een aantal indicatoren is gekozen om de resultaten uit te drukken in een getal en niet gevisualiseerd in een tabel.

Programmaverantwoording
De programmaverantwoording bestaat per programma uit de beantwoording van de zogenaamde ‘3 W-vragen’. De gebruikelijke 3 W-vragen zijn gehandhaafd omdat dit een goede verdiepingsslag aanbrengt van abstract naar concreet niveau.
1. Wat hebben we bereikt?
2. Wat hebben we daarvoor gedaan?
3. Wat heeft dit gekost?
Per programma is een overkoepelend doel geformuleerd. Hier staat ook welke beleidskaders een rol hebben gespeeld bij het realiseren van dat doel. Wat we in 2023 hebben gedaan om het programmadoel te bereiken, staat in de overzichten met concrete acties en reguliere taken. Onder het kopje 'Wat heeft dit gekost' worden de baten en lasten per taakveld gepresenteerd. De afwijkingen van € 60.000 of groter (baten en lasten afzonderlijk) worden toegelicht. Ook de aan het programma gerelateerde investeringen en subsidies worden hier gepresenteerd. Investeringen met een budget boven de € 500.000, afwijkingen boven de € 60.000 en politiek relevante investeringen worden nader toegelicht. In elk programma zijn alleen de verbonden partijen opgenomen die hebben bijdragen aan de realisatie van de doelstellingen van dat programma.

Paragrafen
Na de programmaverantwoording volgen de paragrafen. Deze geven een dwarsdoorsnede van de jaarstukken, bezien vanuit een bepaald beleidsterrein. Het gaat vooral om beheersmatige aspecten die grote (financiële) gevolgen hebben gehad en/of van belang zijn geweest voor het realiseren van de programma's. Het onderdeel rechtmatigheid is toegevoegd aan de paragraaf bedrijfsvoering.

De jaarrekening
Het financiële gedeelte gaat in op de grondslagen voor de jaarrekening. Dit hoofdstuk geeft diverse financiële overzichten, zoals het totaaloverzicht van baten en lasten, het overzicht met incidentele baten en lasten, het structurele begrotingsevenwicht, het overzicht begrotingsonrechtmatigheid, de rechtmatigheidsverantwoording, de balans en de toelichtingen op de balans. Tot slot volgt de balans met een toelichting op de balansposten en een overzicht volgens de Wet Normering Topinkomens (WNT).

Bijlagen
In de bijlagen zijn de meerjarige overzichten van reserves en voorzieningen, baten en lasten per taakveld, investeringsoverzicht en de verantwoordingsinformatie over specifieke uitkeringen (SiSa). Een lijst met gehanteerde afkortingen maakt deze jaarstukken compleet.