Wat hebben we daarvoor gedaan?

Prioriteiten en aandachtspunten

Onderwerp	Toelichting prioriteiten
Regionale energiestrategie (RES)	Samen met gemeente Molenlanden, provincie Zuid-Holland en Waterschap Rivierenland vormt Gorinchem de RES-regio Alblasserwaard. In 2021 hebben wij voor deze regio de RES 1.0 Alblasserwaard opgesteld. Deze is in april 2021 vastgesteld door de raden van Gorinchem en Molenlanden. Op 1 juli 2021 is de door Provinciale Staten en Waterschap Rivierenland vastgestelde RES 1.0 aangeboden aan het Nationaal Programma RES. In de zomer van 2021 is het Uitvoeringprogramma RES 1.0 Alblasserwaard, inclusief leidraad communicatie en participatie opgesteld. Dit uitvoeringprogramma is tijdens de behandeling van de Reserve Duurzaamheid in december 2021 behandeld door de gemeenteraad.
Opzet lokaal kenniscentrum Duurzaamheid en Klimaat	Ook in 2021 is in Gorinchem samen met haar inwoners en gebruikers hard gewerkt aan de duurzaamheidstransitie. Het Natuurcentrum en i_lab zijn de belangrijkste fysieke plekken waar inwoners meer kunnen leren over duurzaamheid, natuur, innovatie en de energietransitie. Daarnaast is via het Regionaal Energieloket, Het Nieuwe Wonen en de gemeentelijke website ‘Duurzaam Gorinchem’ veel informatie te vinden voor inwoners en ondernemers die willen verduurzamen. In het najaar zijn wederom de Gorinchem Duurzaam Weken georganiseerd waarin inwoners op een laagdrempelige manier werden geïnformeerd en gestimuleerd om aan de gang te gaan met de energietransitie, biodiversiteit, klimaatadaptatie en de circulaire economie. De activiteiten rond de Regeling Reductie Energiegebruik (RRE) zijn per 1 juli 2021 afgerond, met een uitloop voor voucherafhandeling tot 1 september 2021. In totaal zijn 1.644 unieke woonadressen van huiseigenaren bereikt en is er met de maatregelen en subsidies 382 ton CO₂ op jaarbasis bespaard. Dit mede dankzij de inzet van het Regionaal Energieloket en Het Nieuwe Wonen. Per 1 september 2021 is de Regeling Reductie Energiegebruik Woningen (RREW) opgestart. Dit is een uitgebreide versie van de afgeronde RRE-regeling, waarbij naast woningeigenaren ook huurders en bewoners van gebouwen met een Vereniging van Eigenaren (VvE) worden benaderd. Hiermee is de doelgroep uitgebreid tot alle huishoudens van Gorinchem. De RREW-regeling loopt tot 1 augustus 2022 en is grotendeels ingevuld met dezelfde activiteiten die we kennen van de RRE regeling. De samenwerking is nu uitgebreid met woningcorporatie Poort6, Huurdersvereniging HP6, mensontwikkelbedrijf Avres, Voedselbank Gorinchem en Stichting Leergeld. We zetten een breed actiepakket in met onder andere voucheracties, inzet van wooncoaches, het organiseren van webinars en collectieve inkoopacties. We merken vooral door de samenwerking met Poort6 en de huurdersvereniging dat er veel enthousiasme is bij de huurdersdoelgroep.
Subsidies Rijk en provincie	Kansen voor West 2 HVC heeft samen met de gemeente en Poort6 een aanvraag gedaan voor de subsidie REACT-EU Kansen voor West 2. De subsidie is voor een bedrag van maximaal € 1,5 mln. toegewezen. Met de subsidie kan het aan te leggen warmtenet in de Gildenwijk uitgevoerd worden met een zwaardere dimensionering van het hoofdnet en een duurzame innovatieve warmtebron zodat deze geschikt is voor verdere toekomstige uitbreiding van het warmtenet. RREW-regeling Voor de uitvoering van de RREW-regeling is door RVO een bedrag beschikbaar gesteld ter grootte van € 378.000. We zetten dit budget in voor vouchers waarmee kleine energiebesparende producten door inwoners kunnen worden aangeschaft , wijkbesparingsprogramma’s, gezamenlijke inkoopacties op het gebied van isolatie en zonnepanelen, een infrarood gevelscanactie, voorlichting aan de verschillende doelgroepen via webinars en acties voor minima kunnen worden uitgevoerd. Regionale Energiestrategie (RES) In 2019 heeft de RES-regio Alblasserwaard zogenaamde RES-gelden ontvangen. Het Kabinet heeft in 2021 een extra bijdrage beschikbaar gesteld om de continuïteit van het RES-proces te waarborgen. Deze RES-gelden zijn in 2021 ingezet voor de totstandkoming van de RES 1.0 en het Uitvoeringprogramma RES 1.0, inclusief leidraad communicatie en participatie.
Aanwijzen energiecoaches	De inzet van energiecoaches gebeurt bij zowel de RRE als bij de RREW-regeling. Deze vrijwilligers geven advies over energiebesparing bij mensen thuis en wanneer dit vanwege corona fysiek niet mogelijk is online. Verder worden ze ingezet bij de infraroodscan van woninggevels en bij duurzaamheidsacties van Poort6. Voor de opleiding van de vrijwilligers is zowel binnen de RRE als de RREW-regeling geld beschikbaar. Via Het Nieuwe Wonen zijn in 2021 twaalf nieuwe vrijwilligers opgeleid tot energiecoaches.
Toegankelijkheid van openbare ruimte en gebouwen	Een toegankelijke en inclusieve stad maken we samen. Stichting Gorinchems platform voor gehandicaptenbeleid is al jaren één van de lokale stakeholders. De 0-meting liet destijds zien dat toiletten hierin ook een plek hebben. Een meekoppelkans werd gevonden op de locatie Buiten de Waterpoort. Daar is een tijdelijke toiletvoorziening gecreëerd.

Onderwerp	Toelichting aandachtspunten
Revolverend investeringsfonds	In het najaar van 2021 is met de raad besproken hoe de € 5 mln. Eneco-gelden voor duurzaamheid ingezet gaan worden. De gelden worden ingezet binnen de zogenoemde Reserve Duurzaamheid. In februari 2021 is al € 1,5 mln. beschikbaar gesteld voor de realisatie van het collectieve warmtenet in de Gildenwijk. Met de raad zijn op 9 december 2021 de kaders vastgesteld voor de resterende € 3,5 mln. aan middelen uit de Reserve Duurzaamheid, te weten de Regionale Energiestrategie 1.0, het bijbehorende Uitvoeringsprogramma, de Transitievisie Warmte 1.0 en de te ontwikkelen Lokale Adaptatiestrategie.
Biodiversiteit	Volgend op het duurzaamheidsbeleid 2017-2021 is ook in 2021 gewerkt aan het behoud en het versterken van biodiversiteit. Zoals vastgelegd in het beleid ‘openbare ruimte buitengewoon groen’ wordt in groenbeheer rekening gehouden met behoud en versterken van biodiversiteit in de stad. Samen met vrijwilligers en organisaties in de stad zoals Prachtlint, Gorcum Natuurlijk Groen, Natuurcentrum en de vrijwillige stadsecoloog is continu gewerkt aan een groen Gorinchem. Dit is terug te zien in deelname aan Operatie Steenbreek, de vijfde plaats van Gorinchem bij het NK Tegelwippen, de aanleg van één Tiny Forest en participatie in het groenste fietsnetwerk van Nederland. Er is actie ondernomen op het vergroten van biodiversiteit-bewustzijn via de gemeentelijke kanalen, zoals de Trots op Groen Gorinchem filmpjes en tijdens de Gorinchem Duurzaam weken in het najaar van 2021. Vergroening en het versterken van biodiversiteit zijn belangrijke buffers voor klimaatverandering. Klimaatadaptatie en het thema biodiversiteit zijn daarom belangrijke onderwerpen in de regionaal vastgestelde Klimaatadaptatie Strategie (RAS) en zijn opgenomen in het plan van aanpak voor de Lokale Adaptatiestrategie (LAS). Op deze manier is de pijler biodiversiteit uit het duurzaamheidsbeleid 2017-2021 ook na 2021 geborgd. Het onderzoek ecologische verbindingszones en het ideeënboek natuurinclusief ontwerp zijn belangrijke startpunten.
Global Goals	In 2021 is door de gemeenteraad besloten om de focus te leggen op Goal 7 (betaalbare en duurzame energie), Goal 11 (Duurzame steden en gemeenschappen), Goal 5 (gendergelijkheid) en Goal 10 (ongelijkheid verminderen). Op verschillende manieren is lokaal en internationaal aandacht en invulling gegeven aan deze Global Goals. Op het gebied van duurzaamheid zijn de RES 1.0 inclusief uitvoeringsagenda en de Transitievisie Warmte vastgesteld. Via het Regionaal Energieloket, de Regeling Reductie Energiegebruik en de nieuwe Regeling Reductie Energiegebruik Woningeigenaren zijn energiebesparende acties georganiseerd voor huiseigenaren, huurders en minima. In 2021 is het regenboogpad voor het stadhuis en een regenboogbankje bij Buiten de Waterpoort gerealiseerd. Tijdens het Wereldsdiner op 13 oktober 2021 stonden de thema’s duurzaamheid, inclusie en gelijkheid centraal en is door inwoners van Gorinchem geld gedoneerd aan drie lokale organisaties die zich inzetten voor deze thema’s. Daarnaast is de helft van de opbrengst samen met een bijdrage van de gemeente geschonken aan Stichting Bamenda in Kameroen waarmee Gorinchem via Dordrecht een Stedenband heeft.

Onderwerp

Toelichting aandachtspunten

Revolverend investeringsfonds

In het najaar van 2021 is met de raad besproken hoe de € 5 mln. Eneco-gelden voor duurzaamheid ingezet gaan worden. De gelden worden ingezet binnen de zogenoemde Reserve Duurzaamheid. In februari 2021 is al € 1,5 mln. beschikbaar gesteld voor de realisatie van het collectieve warmtenet in de Gildenwijk. Met de raad zijn op 9 december 2021 de kaders vastgesteld voor de resterende € 3,5 mln. aan middelen uit de Reserve Duurzaamheid, te weten de Regionale Energiestrategie 1.0, het bijbehorende Uitvoeringsprogramma, de Transitievisie Warmte 1.0 en de te ontwikkelen Lokale Adaptatiestrategie.

Biodiversiteit

Volgend op het duurzaamheidsbeleid 2017-2021 is ook in 2021 gewerkt aan het behoud en het versterken van biodiversiteit. Zoals vastgelegd in het beleid ‘openbare ruimte buitengewoon groen’ wordt in groenbeheer rekening gehouden met behoud en versterken van biodiversiteit in de stad. Samen met vrijwilligers en organisaties in de stad zoals

Prachtlint, Gorcum Natuurlijk Groen, Natuurcentrum en de vrijwillige stadsecoloog is continu gewerkt aan een groen Gorinchem. Dit is terug te zien in deelname aan Operatie Steenbreek, de vijfde plaats van Gorinchem bij het NK Tegelwippen, de aanleg van één Tiny Forest en participatie in het groenste fietsnetwerk van Nederland. Er is actie ondernomen op het vergroten van biodiversiteit-bewustzijn via de gemeentelijke kanalen, zoals de Trots op Groen Gorinchem filmpjes en tijdens de Gorinchem Duurzaam weken in het najaar van 2021. Vergroening en het versterken van biodiversiteit zijn belangrijke buffers voor klimaatverandering. Klimaatadaptatie en het thema biodiversiteit zijn daarom belangrijke onderwerpen in de regionaal vastgestelde Klimaatadaptatie Strategie (RAS) en zijn opgenomen in het plan van aanpak voor de Lokale Adaptatiestrategie (LAS). Op deze manier is de pijler biodiversiteit uit het duurzaamheidsbeleid 2017-2021 ook na 2021 geborgd. Het onderzoek ecologische verbindingszones en het ideeënboek natuurinclusief ontwerp zijn belangrijke startpunten.

Global Goals

In 2021 is door de gemeenteraad besloten om de focus te leggen op Goal 7 (betaalbare en duurzame energie), Goal 11 (Duurzame steden en gemeenschappen), Goal 5 (gendergelijkheid) en Goal 10 (ongelijkheid verminderen). Op verschillende manieren is lokaal en internationaal aandacht en invulling gegeven aan deze Global Goals. Op het gebied van duurzaamheid zijn de RES 1.0 inclusief uitvoeringsagenda en de Transitievisie Warmte vastgesteld. Via het Regionaal Energieloket, de Regeling Reductie Energiegebruik en de nieuwe Regeling Reductie Energiegebruik Woningeigenaren zijn energiebesparende acties georganiseerd voor huiseigenaren, huurders en minima. In 2021 is het regenboogpad voor het stadhuis en een regenboogbankje bij Buiten de Waterpoort gerealiseerd. Tijdens het Wereldsdiner op 13 oktober 2021 stonden de thema’s duurzaamheid, inclusie en gelijkheid centraal en is door inwoners van Gorinchem geld gedoneerd aan drie lokale organisaties die zich inzetten voor deze thema’s. Daarnaast is de helft van de opbrengst samen met een bijdrage van de gemeente geschonken aan Stichting Bamenda in Kameroen waarmee Gorinchem via Dordrecht een Stedenband heeft.

Reguliere taken

Onderwerp	Toelichting reguliere taken
Riolering	In 2021 hebben we een deel van de € 200.000 voor het treffen van klimaatadaptieve maatregelen ingezet in de herinrichting van de Tets van Goudriaanstraat.
Milieubeleid	De wettelijke taken op het gebied van milieu hebben wij via een overeenkomst belegd bij de Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid. De taken die de Omgevingsdienst voor ons uitvoert zijn met name gericht op handhaving en toezicht bij bedrijven binnen het thema milieu. Daarnaast geeft de Omgevingsdienst ook advies bij ruimtelijke plannen en ontwikkelingen.
Grondstoffenbeleid	Het streven van de Nederlandse overheid naar een 100% circulaire economie in 2050 ligt vast in het programma ‘Nederland Circulair 2050’. Dat betekent concreet dat er in 2050 geen restafval meer mag vrijkomen en dat al het afval als grondstof teruggewonnen moet worden voor hergebruik en recycling. De tussendoelen liggen vast in het Landelijk afvalbeheersplan (LAP). Het was de ambitie in 2020 maximaal 100 kg restafval per inwoner per jaar te verbranden en in 2025 30 kg. In de raadsvergadering van 24 juni 2021 is hiervoor het nieuwe Afval- en Grondstoffenbeleid vastgesteld. Net zoals dit ook bij de andere aan de GR Waardlanden deelnemende gemeenten is gebeurd. Volgens planning zal vanaf 2022 worden gestart met de implementatie daarvan. Een niet onbelangrijk onderdeel van het beleid is het Waardlanden- breed verminderen van het afvaltoerisme en het aantal bijplaatsingen van afval naast de containers. Vooruitlopend hierop is in Gorinchem al gestart met een nieuw communicatietraject om inwoners te attenderen op een juiste wijze van afvalaanbieding. Verder is de motie ‘Reclamedrukwerk’ nader uitgewerkt. Vooruitlopend op de Afvalstoffenverordening, die regionaal moet worden afgestemd en in het voorjaar 2022 zal worden vastgesteld, is de invoering van de zogenaamde ‘ja/ja- sticker’ op vrijwillige basis ingevoerd.
Verduurzaming gemeentelijk vastgoed	Op basis van de routekaart verduurzaming maatschappelijk vastgoed is er eind 2021 een begin gemaakt met de uitwerking van een concreet verduurzamingsplan voor een 10-tal panden.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Stel uw pdf samen

Download